Chi đội Kiểm ngư Số 3 – Những cánh hải âu không mỏi trên vùng biển miền Trung
Một trong những đơn vị nòng cốt của Lực lượng Kiểm ngư
Theo thống kê hằng năm, kinh tế biển ở nước ta chiếm tỷ trọng ngày càng lớn trong nền kinh tế quốc dân, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Trong đó, hoạt động khai thác thủy sản, với sự hiện diện thường xuyên của ngư dân ta không chỉ mang lại lợi ích kinh tế to lớn, mà còn góp phần khẳng định chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia và giữ vững quốc phòng – an ninh trên các vùng biển của Tổ quốc. Tuy nhiên, hoạt động khai thác thủy sản trên các vùng biển diễn ra tương đối phức tạp, với không ít hành vi vi phạm pháp luật, thậm chí là hủy hoại ngư trường, môi trường biển của các tổ chức, cá nhân cả ở trong nước và nước ngoài. Trước tình hình đó, lực lượng Kiểm ngư Việt Nam ra đời và được tổ chức thống nhất trên phạm vi cả nước. Đây là lực lượng chuyên trách của Nhà nước, thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, thực hiện chức năng quản lý nhà nước về thủy sản trên các vùng biển Việt Nam.
Lực lượng Kiểm ngư Việt Nam được tổ chức từ Trung ương đến các Vùng. Cục Kiểm ngư có trụ sở chính tại Hà Nội, 5 Chi cục Kiểm ngư Vùng trực tiếp thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, phát hiện, xử lý vi phạm pháp luật trên các vùng biển Việt Nam. Chi đội Kiểm ngư số 3 quản lý vùng biển trải dài từ Đèo Ngang (Quảng Bình) đến Cù Lao Xanh (Bình Định), bao gồm cả quần đảo Hoàng Sa, khu vực biển có số lượng tàu thuyền đông, nhiều chủng loại tham gia đánh bắt. Trải qua 10 năm hình thành và phát triển, Chi đội Kiểm ngư số 3 luôn luôn sát cánh cùng ngư dân, trở thành điểm tựa vững chắc của ngư dân trên vùng biển miền Trung.
Phát huy sức mạnh trong sóng gió
Trong những năm qua, Đảng ủy Chi đội đã lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện các mặt công tác, trước hết là làm tốt công tác quán triệt, tuyên truyền, giáo dục cho 100% cán bộ, nhân viên trong Chi đội nhận thức đầy đủ, sâu sắc về tình hình nhiệm vụ, có trình độ, kiến thức, có ý chí quyết tâm, tinh thần trách nhiệm cao, sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Các tàu trước khi đi biển đều phải xây dựng các kế hoạch, phương án cụ thể, tỉ mỉ, sát tình hình thực tế, được các cơ quan chuyên môn thẩm định, thông qua; đồng thời làm tốt công tác chuẩn bị mọi mặt về hậu cần, kỹ thuật; khi có lệnh là lên đường làm nhiệm vụ được ngay.
Trong thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm tra, kiểm soát bảo về ngư trường, cán bộ, nhân viên của Chi đội luôn thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ, đồng thời xác định phải luôn là điểm tựa vững chắc cho ngư dân vươn khơi, bám biển. Công tác tuyên truyền pháp luật luôn được Chi đội đẩy mạnh và thực hiện hiệu quả. Nội dung tuyên truyền tập trung vào Luật thủy sản, Chỉ thị 45/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách khắc phục cảnh báo của Ủy ban châu Âu về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định IUU.
Công tác tuyên truyền được thực hiện với nhiều biện pháp, cách làm hiệu quả, thiết thực như: trực tiếp lên các tàu cá gặp ngư dân để tuyên truyền, thông qua hệ thống loa truyền thanh, máy thông tin sóng cực ngắn, phát tờ rơi… hoặc trực tiếp thành lập các Tổ công tác đến các cảng cá, âu thuyền, khu neo đậu để tuyên truyền cho ngư dân. Qua đó, đã nâng cao nhận thức cho ngư dân khai thác thủy sản an toàn, bền vững, đúng pháp luật; góp phần cùng với ngành Thủy sản Việt Nam sớm gỡ cảnh báo thẻ vàng của Ủy ban Châu Âu EC. Để việc thực thi pháp luật trên biển được đồng bộ, hiệu quả, Chi đội luôn phối hợp chặt chẽ với các lực lượng như Hải quân, Cảnh sát Biển, Biên phòng, Ban Quản lý các cảng cá và chính quyền địa phương để tăng cường công tác tuyên truyền, kiểm tra, kiểm soát, kịp thời xử lý các trường hợp vi phạm.
Từ khi thành lập đến nay, Chi đội Kiểm ngư số 3 đã tổ chức tuyên truyền được cho hơn 4.300 lượt tàu cá Việt Nam, với hơn 10.000 lượt ngư dân, phát hơn 5.500 tờ rơi tuyên truyền; tặng hàng trăm áo phao, hàng ngàn lá cờ Tổ quốc và hỗ trợ nhiều nhu yếu phẩm, dầu, nước ngọt, lương thực, thực phẩm cho ngư dân trên biển.
Những năm gần đây, trước những tác động của biến đổi khí hậu, tình hình thời tiết diễn biến phức tạp, bão lũ bất thường. Khu vực biển mà Chi đội Kiểm ngư số 3 hoạt động có rất nhiều cơn bão đi qua, nhiệm vụ tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn trên biển là một trong những nhiệm vụ đặc biệt quan trọng. Với tính chất khó khăn, phức tạp, nguy hiểm đến tính mạng, song, cán bộ, nhân viên trong Chi đội luôn xác định phòng chống thiên tai, tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn trên biển, cứu giúp ngư dân là “mệnh lệnh từ trái tim”.
Với ý chí quyết tâm cao, tinh thần dũng cảm, chấp nhận gian khổ, các Tàu kiểm ngư của Chi đội đã vượt qua sóng gió, kịp thời có mặt để cứu giúp, hỗ trợ ngư dân, bảo vệ tính mạng, tài sản của ngư dân, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Trong 10 năm qua, Chi đội đã cứu hộ, cứu nạn thành công 27 tàu cá và 158 ngư dân gặp nạn trên biển. Gần đây nhất, ngày 20/10/2023, khi 2 tàu cá QNa-90129 TS và QNa-90927 TS của tỉnh Quảng Nam gặp nạn trên biển, lực lượng của Chi đội đã trực tiếp tham gia Sở chỉ huy tiền phương và đề xuất nhiều nội dung thiết thực để chỉ đạo lực lượng trên thực địa tìm kiếm ngư dân bị nạn. Đồng thời, Chi đội đã làm tốt công tác chuẩn bị mọi mặt, bảo đảm cho việc tiếp nhận và bàn giao 83 ngư dân của 2 tàu cá gặp nạn cho địa phương ngay tại Chi đội. Chi đội đã động viên, chia sẻ, thăm hỏi đến từng gia đình ngư dân, tặng quà với số tiền hơn 40 triệu đồng.
Cùng với đó, thực hiện hiệu quả chương trình “Kiểm ngư nhận đỡ đầu con ngư dân”, Chi đội đã nhận đỡ đầu 2 cháu là con ngư dân có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trên địa bàn xã Tam Giang, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam, hỗ trợ mỗi cháu 500 ngàn đồng hàng tháng cho đến khi các cháu 18 tuổi và thường xuyên quan tâm, động viên, tặng quà, hỗ trợ các vật dụng sinh hoạt hàng ngày cho các cháu. Điều đó đã để lại những ấn tượng và tình cảm rất tốt đẹp với nhân dân và chính quyền địa phương.
Vững bước tiến lên
Từ những ngày đầu thành lập còn gặp nhiều khó khăn: điều kiện làm việc, ăn ở, sinh hoạt, học tập công tác, đội ngũ non trẻ, lực lượng mỏng… Tuy nhiên, bằng tinh thần đoàn kết, ý chí quyết tâm, trách nhiệm chính trị, sự nỗ lực cố gắng khắc phục mọi khó khăn gian khổ của toàn cán bộ, nhân viên, Chi đội Kiểm ngư số 3 đã và đang vững bước tiến lên thực hiện và hoàn thành các nhiệm vụ được giao.
Chi đội đã có 2 lần được được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen; Tàu KN302 được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba; 5 lượt tập thể Tàu được Ủy ban Quốc gia ứng phó sự cố thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tặng Bằng khen; năm 2019 được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tặng Bằng khen; năm 2023, được Ban Tuyên giáo Trung ương tặng Bằng khen về công tác tuyên truyền biển, đảo.
Các hoạt động trên biển luôn là một công việc đặc thù, tiềm ẩn nhiều nguy cơ kể cả đối với những ngư dân đã có nhiều năm kinh nghiệm đi biển. Nhưng giữa biển khơi mênh mông, rủi ro khi gặp thiên tai, bão gió là điều không thể lường trước được. Thế nhưng bao năm qua, Chi đội Kiểm ngư số 3 vẫn luôn có mặt trong mọi tình huống, là người bạn đồng hành đáng tin cậy của ngư dân, góp phần bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc, là những cánh hải âu không mỏi trên chặng đường bảo vệ lợi ích nước nhà.