“Công ước Hà Nội” – Dấu mốc lịch sử khẳng định vị thế Việt Nam trong hợp tác toàn cầu về an ninh mạng
- Lần đầu tiên trong lịch sử, một công ước quốc tế của Liên hợp quốc mang tên thủ đô Hà Nội – “Công ước Hà Nội về chống tội phạm mạng”. Sự kiện mang tính bước ngoặt này không chỉ đánh dấu bước tiến quan trọng trong hợp tác toàn cầu ứng phó với tội phạm mạng, mà còn khẳng định vị thế và vai trò ngày càng nổi bật của Việt Nam trên trường quốc tế.
Ngày 25-10, tại Hà Nội, lễ mở ký Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng được tổ chức trọng thể với sự tham dự của lãnh đạo cấp cao, đại diện hơn 200 quốc gia và tổ chức quốc tế. Đây là hiệp ước pháp lý toàn cầu đầu tiên nhằm tăng cường hợp tác quốc tế trong phòng, chống tội phạm mạng – một trong những thách thức lớn nhất của thời đại số.
Đặc biệt, theo Điều 64 của công ước, văn kiện này chính thức mang tên “Công ước Hà Nội”, ghi dấu ấn Việt Nam trong tiến trình hợp tác quốc tế về an ninh mạng.
Bà Pauline Tamesis, Điều phối viên thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam, khẳng định: “Việc công ước mang tên Hà Nội là minh chứng sinh động cho vị thế ngày càng cao của Việt Nam trong cộng đồng quốc tế.”
Cùng quan điểm, ông Phạm Quang Vinh – nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, cho rằng công ước là cơ sở pháp lý quan trọng giúp các quốc gia phối hợp phòng chống tội phạm mạng, bảo vệ dữ liệu cá nhân, ngăn chặn rửa tiền và đảm bảo an toàn không gian mạng.
Ông nhấn mạnh: “Việt Nam tham gia ngay từ đầu quá trình đàm phán, tích cực đóng góp ý kiến, vận động đồng thuận và đóng vai trò bảo trợ để công ước được thông qua cuối năm 2024. Việc được chọn làm nước đăng cai lễ mở ký phản ánh niềm tin và sự đánh giá cao của cộng đồng quốc tế đối với Việt Nam.”
Song song với hoạt động ngoại giao, Việt Nam còn triển khai nhiều chương trình thực tiễn như chiến dịch “Không một mình” nhằm bảo vệ trẻ em trên không gian mạng, hay tuyên truyền giáo dục về an toàn mạng trong trường học.
Lễ mở ký Công ước Hà Nội không chỉ là sự kiện pháp lý mà còn là dịp để thúc đẩy đối thoại, hợp tác song phương và đa phương giữa các quốc gia. Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres đã đến Việt Nam tham dự sự kiện, đúng vào dịp kỷ niệm 80 năm thành lập Liên hợp quốc (24-10-1945 – 24-10-2025).
Bà Tamesis nhận định: “Việc Việt Nam đăng cai tổ chức sự kiện này thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam đối với chủ nghĩa đa phương và vai trò trung tâm của Liên hợp quốc trong giải quyết các thách thức toàn cầu.”
Ông Phạm Quang Vinh cũng cho rằng Việt Nam đang trở thành hình mẫu của một quốc gia đang phát triển năng động, có trách nhiệm, với nền chính trị ổn định, kinh tế phát triển bền vững, chuyển đổi số mạnh mẽ và tích cực tham gia gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.
Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng được thông qua ngày 24-12-2024 sau hơn 5 năm đàm phán. Đây là văn kiện pháp lý quốc tế đầu tiên bao quát toàn diện các vấn đề về tội phạm mạng.
Công ước gồm 9 chương, quy định rõ:
– Các hành vi phạm tội mạng như truy cập trái phép, can thiệp hệ thống, lạm dụng trẻ em trực tuyến, rửa tiền…
– Thẩm quyền, biện pháp điều tra và thu thập chứng cứ.
– Cơ chế hợp tác quốc tế, hỗ trợ kỹ thuật và chia sẻ thông tin.
– Các chương trình nâng cao nhận thức, đào tạo năng lực về an ninh mạng.
Công ước mở để ký từ ngày 25-10-2025 tại Hà Nội, sau đó tiếp tục tại trụ sở Liên hợp quốc ở New York (Mỹ) đến 31-12-2026, và sẽ chính thức có hiệu lực 90 ngày sau khi quốc gia thứ 40 phê chuẩn.
Từ một quốc gia đang phát triển, Việt Nam đã vươn lên khẳng định vị thế bằng sự chủ động, trách nhiệm và tầm nhìn chiến lược trong các vấn đề.