- Hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), sáng 30/5 tại thành phố Hoa Lư, Uỷ ban nhân dân tỉnh Ninh Bình phối hợp với Tạp chí Cộng sản long trọng tổ chức Toạ đàm khoa học với chủ đề: “Phát huy truyền thống 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam – Báo chí Ninh Bình vì mục tiêu thiên niên kỷ.”
Tham dự buổi Tọa đàm có các đồng chí: Nguyễn Ngọc Hà, Phó Tổng biên tập Tạp chí Cộng Sản; Nhà báo Nguyễn Thị Sự, Phó Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam; Nhà báo Nguyên Văn Bá, Tông biên tập Báo VietnamNet; Phó GS, TS Hoàng Anh, Phố Tông Biển tập Tạp chỉ Lý luận Chính trị; Đại tá Nguyễn Hồng Hải, Phó Tống Biên tập Báo Quân đội nhân dân; Nhà báo Nguyễn Sỹ Hào, Phó Tổng Biên tập Báo Đại biểu nhân dân; Tiến sỹ Nguyễn Tri Thức, Ủy viên Ban Biên tập, Giám đốc Trung tâm Chuyên đề và Truyền thông-Phát hành, Tạp chí Cộng sản.
Tỉnh Ninh Bình có các đồng chí: Phạm Quang Ngọc, Chủ tịch UBND tỉnh; Nguyễn Cao Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Bùi Mai Hoa, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy, Lê Hữu Quý, Trưởng Ban Nội chính Tỉnh ủy; Lãnh đạo các Sở, ban, ngành, lãnh đạo UBND các huyện, thành phố; đại biểu Văn phòng đại diện và phóng viên thường trú các cơ quan báo chí trên địa bàn tỉnh.
Toạ đàm là diễn đàn quan trọng, khẳng định vai trò của báo chí trong sự nghiệp phát triển bền vững đất nước, đặc biệt trong bảo tồn và phát huy giá trị các đô thị di sản. Đây cũng là sự kiện ghi dấu nỗ lực của tỉnh Ninh Bình trên hành trình hiện thực hoá mục tiêu xây dựng đô thị di sản thiên niên kỷ – thành phố sáng tạo, trở thành hình mẫu phát triển hài hoà giữa bảo tồn và hiện đại hóa.
Phát biểu khai mạc đồng chí Phạm Quang Ngọc, Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh: báo chí là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng – văn hoá, đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc kết nối quá khứ với hiện tại, lan toả những giá trị văn hoá, lịch sử đặc sắc của mỗi đô thị. Trong dòng chảy ấy, báo chí Ninh Bình đã không ngừng nỗ lực phản ánh chân thực đời sống địa phương, đồng hành cùng sự nghiệp phát triển quê hương.
Toạ đàm ghi nhận gần các tham luận và ý kiến của các lãnh đạo, chuyên gia, nhà khoa học, nhà báo – tập trung làm rõ những nội dung lý luận và thực tiễn xoay quanh vai trò của báo chí trong việc gìn giữ và phát huy đô thị di sản; từ đó gợi mở nhiều giải pháp quan trọng góp phần thực hiện thắng lợi khát vọng phát triển thiên niên kỷ của tỉnh Ninh Bình.
Khẳng định vai trò – Nhận diện thách thức – Kiến tạo giải pháp
Thứ nhất, báo chí là công cụ quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản đô thị. Không chỉ là nơi phản ánh tiếng nói cộng đồng, báo chí còn đóng vai trò “canh gác” các giá trị di sản trước làn sóng đô thị hóa, thương mại hóa. Qua các tác phẩm báo chí đa dạng, sáng tạo, nhiều cơ quan truyền thông đã và đang góp phần đưa di sản từ cội nguồn quá khứ trở thành chất liệu sống động cho phát triển hiện tại. Tại Ninh Bình, báo chí địa phương đã thể hiện vai trò tích cực trong việc thúc đẩy bảo vệ di sản, quảng bá các giá trị đặc sắc, kết nối cộng đồng và chính quyền.
Thứ hai, các tham luận đi sâu vào thực trạng truyền thông về di sản đô thị tại Ninh Bình – chỉ rõ những khó khăn, thách thức đang tồn tại: Báo chí chưa được hỗ trợ tối đa trong việc tiếp cận thông tin; cơ chế phối hợp giữa báo chí và chính quyền còn chưa thông suốt; Đội ngũ phóng viên chuyên sâu về di sản còn mỏng, thiếu kiến thức liên ngành về văn hóa, lịch sử, quy hoạch đô thị; Việc ứng dụng công nghệ số trong truyền thông về di sản còn chậm, chưa bắt nhịp được với xu thế mới, đặc biệt trên các nền tảng mạng xã hội phổ biến với giới trẻ; Một bộ phận nhà báo chưa theo kịp tốc độ phát triển công nghệ, dễ bị cuốn theo xu hướng “chạy view”, thiếu kiểm chứng, mất đi bản lĩnh và đạo đức nghề nghiệp.
Thứ ba, các chuyên gia, nhà báo đưa ra nhiều đề xuất chính sách thiết thực: Tăng cường đào tạo nhà báo chuyên sâu về văn hóa – di sản – quy hoạch đô thị; Phối hợp đồng bộ giữa báo chí, chính quyền, chuyên gia, cộng đồng nhằm xây dựng chiến lược truyền thông bền vững; Học hỏi kinh nghiệm quốc tế trong bảo tồn di sản gắn với phát triển bền vững; Phát huy vai trò “thúc đẩy đối thoại xã hội” của báo chí để hình thành không gian truyền thông công bằng, đa chiều cho các vấn đề đô thị di sản.
Từ những bài học thực tiễn, các đại biểu nhấn mạnh: báo chí có thể trở thành chất xúc tác quan trọng trong việc hồi sinh và làm giàu thêm sức sống cho đô thị di sản nếu được định hướng rõ ràng, phát huy đúng lúc, đúng chỗ.
Báo chí – Động lực lan tỏa khát vọng “Đô thị di sản thiên niên kỷ”
Toạ đàm khẳng định: để xây dựng thành công thương hiệu “đô thị di sản thiên niên kỷ” Hoa Lư – Ninh Bình, báo chí phải là lực lượng tiên phong, dẫn dắt. Truyền thông phải làm nổi bật được vị thế của Cố đô – một kinh đô đá, sông nước và hướng biển, mang trong mình “Văn hóa Tràng An” ngàn đời tinh hoa. Di sản không chỉ là câu chuyện của quá khứ, mà phải được sống động trong hiện tại, trở thành động lực phát triển và bản sắc văn hoá của tương lai.
Trong bối cảnh toàn cầu hoá và đô thị hoá nhanh chóng, di sản đô thị ngày càng chịu nhiều áp lực – từ quy hoạch thiếu bền vững, sự xâm lấn của du lịch đại trà đến biến đổi khí hậu. Do đó, báo chí cần một chiến lược truyền thông minh bạch, lan toả những câu chuyện giàu cảm xúc, hình ảnh ấn tượng, góp phần gìn giữ “hồn cốt” đô thị. Đặc biệt, các nhà báo cần được trang bị kiến thức liên ngành, bản lĩnh chính trị và đạo đức nghề nghiệp để làm chủ không gian truyền thông số, đấu tranh chống lại xu hướng thương mại hoá, lệch lạc trong phản ánh di sản.
Tại toạ đàm, nhiều ý kiến cũng nhấn mạnh vai trò của báo chí trong việc truyền cảm hứng, kích hoạt sự tham gia của cộng đồng trong bảo vệ di sản; đồng thời là kênh phản biện chính sách hiệu quả. Báo chí cần gắn kết chặt chẽ hơn với các cơ quan quản lý văn hoá, quy hoạch, phát triển đô thị để tạo ra hệ sinh thái truyền thông toàn diện về đô thị di sản.
Những nội dung được đề cập tại toạ đàm là cơ sở quý giá để tỉnh Ninh Bình, cùng hệ thống báo chí cả nước, tiếp tục nghiên cứu, hoạch định các chiến lược truyền thông phù hợp, đồng hành cùng khát vọng đưa Ninh Bình trở thành đô thị di sản mang tầm vóc châu Á – Thái Bình Dương, phát triển bền vững, sáng tạo và giữ vững bản sắc văn hoá dân tộc.