Đảm bảo an toàn cho người và tàu cá, giảm tổn thất sau thu hoạch trong nghề thủy sản

Bên cạnh đó, tổn thất sau thu hoạch – từ việc bảo quản, vận chuyển đến chế biến – cũng là một vấn đề lớn ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế và chất lượng sản phẩm.
Do đó, việc đảm bảo an toàn cho người và tàu cá, giảm tổn thất sau thu hoạch không chỉ là yêu cầu cấp thiết để bảo vệ ngư dân và tài nguyên biển mà còn góp phần nâng cao giá trị ngành thủy sản, hướng đến phát triển bền vững.

Đảm bảo an toàn cho người và tàu cá

Trang bị phương tiện bảo vệ an toàn

Một trong những giải pháp quan trọng nhất để đảm bảo an toàn cho ngư dân là trang bị đầy đủ phương tiện bảo vệ cá nhân và tàu cá. Các thiết bị cần thiết bao gồm:

Áo phao và dụng cụ cứu sinh: Tất cả ngư dân trên tàu cá phải được trang bị áo phao, dụng cụ cứu sinh và các thiết bị cứu hộ khác. Việc này giúp ngư dân giữ an toàn khi gặp sự cố hoặc tai nạn trên biển.

Lưới an toàn, dây cứu hộ: Ngoài áo phao, các thiết bị cứu hộ khác như lưới an toàn, dây cứu sinh cũng cần được chuẩn bị đầy đủ trên tàu để kịp thời hỗ trợ khi xảy ra tai nạn.

Thiết bị liên lạc khẩn cấp: Các tàu cá cần được trang bị máy liên lạc sóng vô tuyến, bộ đàm hoặc điện thoại vệ tinh để duy trì liên lạc với bờ và các tàu cá khác, đặc biệt trong các tình huống khẩn cấp.

Đảm bảo điều kiện tàu cá an toàn

Tàu cá cần được kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo hoạt động ổn định, tránh gặp sự cố khi ra khơi. Các yếu tố cần lưu ý gồm:
Kiểm tra hệ thống động cơ, máy móc: Đảm bảo động cơ hoạt động tốt, không có sự cố xảy ra giữa biển khơi.

Bảo trì và sửa chữa tàu: Kiểm tra và bảo dưỡng hệ thống vỏ tàu, các bộ phận quan trọng của tàu cá, bao gồm hầm chứa, khoang máy, hệ thống lái.

Đảm bảo độ bền và khả năng chống chịu sóng gió: Các tàu cá cần phải được thiết kế chắc chắn, có khả năng chống chịu sóng to gió lớn, đặc biệt là đối với các tàu hoạt động xa bờ.

Đào tạo kỹ năng và nâng cao nhận thức

Công tác đào tạo và tập huấn về an toàn lao động cho ngư dân là rất quan trọng. Các khóa đào tạo cần bao gồm:

Kỹ năng cứu hộ, thoát hiểm khi gặp tai nạn: Đào tạo ngư dân các kỹ năng cần thiết trong tình huống khẩn cấp, như cách sử dụng áo phao, phương pháp thoát hiểm khi tàu gặp nạn, cách liên lạc và thông báo khi cần cứu hộ.

Kỹ năng đối phó với thiên tai và thời tiết bất lợi: Cung cấp kiến thức về các điều kiện thời tiết nguy hiểm, nhận diện các dấu hiệu của bão, gió lốc, và cách tránh hoặc đối phó khi gặp phải các tình huống này.

Ứng dụng công nghệ trong giám sát và cảnh báo

Việt Nam đã và đang triển khai các công nghệ hiện đại để giám sát và cảnh báo cho tàu cá khi ra khơi, giúp ngư dân tránh được những vùng biển nguy hiểm, đặc biệt là khi có bão, áp thấp nhiệt đới hoặc các sự cố thiên nhiên khác.

Hệ thống thông tin về thời tiết và dự báo bão: Các tàu cá có thể nhận thông tin cập nhật về tình hình thời tiết, bão, gió lốc qua các kênh thông tin trực tuyến, giúp ngư dân có thể chủ động trong việc tránh xa các khu vực nguy hiểm.

Hệ thống giám sát tàu cá (VMS): Hệ thống giám sát tàu cá (VMS) là một công cụ quan trọng giúp các cơ quan chức năng theo dõi vị trí của tàu cá, đảm bảo rằng các tàu cá hoạt động trong khuôn khổ pháp luật và giúp ngư dân nhận được sự trợ giúp kịp thời khi cần thiết.

Giảm tổn thất sau thu hoạch

Cải thiện công tác bảo quản và vận chuyển thủy sản

Tổn thất sau thu hoạch là một trong những vấn đề lớn trong ngành thủy sản, bao gồm thiệt hại do mất chất lượng, hư hỏng, hoặc việc không bảo quản đúng cách. Để giảm thiểu tổn thất, cần áp dụng một số giải pháp như:

Áp dụng công nghệ bảo quản hiện đại: Sử dụng các phương pháp bảo quản thủy sản như đông lạnh, cấp đông, làm lạnh nhanh chóng ngay sau khi đánh bắt để bảo vệ chất lượng sản phẩm, tránh tình trạng hư hỏng do nhiệt độ cao.

Tàu cá chuyên dụng và khoang bảo quản: Các tàu cá cần được trang bị khoang bảo quản phù hợp, đặc biệt là các tàu đánh bắt xa bờ. Việc trang bị các hệ thống làm lạnh, khoang chứa đông lạnh hoặc khoang bảo quản thủy sản có thể giúp giảm tổn thất sau thu hoạch.

Quy trình thu hoạch, bảo quản đồng bộ: Áp dụng các quy trình thu hoạch, phân loại, xử lý sản phẩm ngay tại chỗ, giúp giảm thiểu việc bị hư hỏng hoặc mất mát trong quá trình vận chuyển.

Ứng dụng công nghệ trong chế biến và tiêu thụ sản phẩm

Để giảm thiểu tổn thất, cần áp dụng công nghệ trong chế biến, bảo quản và tiêu thụ thủy sản sau thu hoạch:

Công nghệ chế biến thủy sản: Đầu tư vào các nhà máy chế biến thủy sản, áp dụng các công nghệ mới như chế biến sâu, chế biến sản phẩm thủy sản thành các mặt hàng có giá trị gia tăng, giúp giảm lượng thủy sản bị tiêu hủy do không tiêu thụ kịp thời.

Quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả: Cải thiện hệ thống phân phối và cung cấp sản phẩm, từ ngư dân đến các cơ sở chế biến và tiêu thụ. Việc quản lý chặt chẽ các khâu trong chuỗi cung ứng giúp đảm bảo sản phẩm đến tay người tiêu dùng trong tình trạng tốt nhất.

Việc đảm bảo an toàn cho ngư dân và tàu cá, đồng thời giảm thiểu tổn thất sau thu hoạch là yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo vệ tài nguyên thủy sản bền vững. Chính sách hỗ trợ, kết hợp với việc áp dụng công nghệ tiên tiến trong các khâu bảo quản, chế biến và vận chuyển thủy sản sẽ giúp ngư dân giảm thiểu rủi ro, tăng thu nhập và nâng cao chất lượng sản phẩm. Đồng thời, nâng cao nhận thức về an toàn lao động và bảo vệ nguồn lợi thủy sản cũng góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành thủy sản Việt Nam.