- Ngày 21/6/1925, tại Quảng Châu (Trung Quốc), Chủ tịch Hồ Chí Minh – khi đó là Nguyễn Ái Quốc – đã sáng lập Báo Thanh Niên, cơ quan ngôn luận của tổ chức Việt Nam Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội. Tờ báo ấy không chỉ đánh dấu sự ra đời của nền báo chí cách mạng Việt Nam mà còn khơi mở một dòng chảy tư tưởng mới, gieo “hạt giống đỏ” vào tâm hồn bao thế hệ người yêu nước, tạo tiền đề quan trọng cho sự hình thành của Đảng Cộng sản Việt Nam năm 1930.
Một thế kỷ đã trôi qua, báo chí cách mạng Việt Nam hôm nay đã trưởng thành mạnh mẽ, tự tin bước vào kỷ nguyên số với vai trò là lực lượng tiên phong trên mặt trận tư tưởng – văn hóa, giữ vững vai trò là trụ cột thông tin, là vũ khí tinh thần sắc bén, đồng hành cùng sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
Hành trình vẻ vang – Di sản quý báu
Sáng 21/6/2025, tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia (Hà Nội), Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam được tổ chức trọng thể với sự tham dự và chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước.
Phát biểu tại buổi lễ, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Chặng đường 100 năm của báo chí cách mạng là minh chứng sinh động cho vai trò to lớn của ngòi bút trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Từ khi chưa có Đảng, chưa có chính quyền, báo chí đã là ngọn lửa soi đường, dẫn lối tư tưởng, cổ vũ tinh thần yêu nước và khát vọng giải phóng dân tộc”.
Tổng Bí thư khẳng định, từ những người đi trước như Nguyễn Văn Cừ, Hà Huy Tập, Trường Chinh, Võ Nguyên Giáp, Xuân Thủy đến các thế hệ sau như cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, cùng hàng nghìn nhà báo chiến sĩ trên mọi mặt trận, báo chí đã trở thành vũ khí lý luận sắc bén, gắn bó máu thịt với vận mệnh đất nước. Không chỉ là nhân chứng lịch sử, báo chí còn trực tiếp tham gia và thúc đẩy tiến trình đổi mới, hội nhập, dân chủ hóa đời sống xã hội, lan tỏa tinh thần khai phóng, khơi nguồn khát vọng phát triển quốc gia.
Tại buổi lễ, Tổng Bí thư Tô Lâm thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước đã trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh – phần thưởng cao quý dành cho báo chí cách mạng Việt Nam. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng vinh danh 24 nhà báo lão thành – những người đã thầm lặng, kiên cường dấn thân vì sứ mệnh của ngòi bút cách mạng.
Báo chí – Lực lượng xung kích trong kỷ nguyên mới
Bước vào kỷ nguyên chuyển đổi số, báo chí cách mạng đứng trước cả cơ hội lẫn thách thức. Trước sự phát triển nhanh chóng của các nền tảng truyền thông xuyên biên giới, báo chí Việt Nam phải không ngừng đổi mới mạnh mẽ về tư duy, công nghệ, tổ chức và nội dung. Phát triển phải đi đôi với giữ vững bản chất cách mạng, giữ vai trò định hướng tư tưởng, phản bác hiệu quả thông tin sai lệch, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.
Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh năm nhiệm vụ chiến lược trọng tâm mà báo chí cách mạng cần tập trung thực hiện:
Một là, nâng cao nhận thức về vai trò chính trị – xã hội đặc biệt. Mỗi nhà báo là một chiến sĩ tư tưởng – văn hóa, vững vàng bản lĩnh, sâu sắc chuyên môn, là nhịp cầu kết nối giữa Đảng – Nhà nước và Nhân dân.
Hai là, phát huy tinh thần tiến công cách mạng, dũng cảm đấu tranh loại bỏ cái xấu, cái trì trệ, cũ kỹ; cổ vũ những giá trị mới, tiến bộ, nhân văn; không né tránh, không thỏa hiệp trước những lực cản của công cuộc cách mạng.
Ba là, đồng hành với sự nghiệp chấn hưng văn hóa, phát triển con người Việt Nam toàn diện trong thời đại mới; lan tỏa điều thiện, điều đẹp, phát hiện và tôn vinh những tấm gương sáng, những mô hình hiệu quả.
Bốn là, đi đầu trong chuyển đổi số, chủ động làm chủ công nghệ, đột phá phương thức truyền tải thông tin, hiện diện mạnh mẽ và hiệu quả trên không gian mạng, đặc biệt là các nền tảng số.
Năm là, đổi mới mạnh mẽ thể chế báo chí, bảo đảm hệ thống pháp luật đồng bộ, minh bạch; xây dựng cơ chế đặt hàng công khai, tạo điều kiện cho các cơ quan báo chí thực hiện hiệu quả nhiệm vụ chính trị, đặc biệt tại các lĩnh vực nhạy cảm và địa bàn chiến lược.
Khát vọng đổi mới – Tinh thần cống hiến
Một thế kỷ đồng hành cùng dân tộc là hành trình kết tinh lý tưởng và lòng dấn thân không mỏi. Những tờ báo in bằng tay nơi rừng sâu chiến khu, những bài viết dưới bom đạn khói lửa, cho đến báo chí đa phương tiện hiện đại hôm nay – tất cả là minh chứng cho bản lĩnh, trí tuệ và sự tận hiến của người làm báo cách mạng.
Báo chí đã trở thành lực lượng chủ công trong nhiều chiến dịch tuyên truyền lớn: đấu tranh chống tham nhũng, phản bác luận điệu xuyên tạc, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, lan tỏa hình ảnh đất nước, con người Việt Nam ra thế giới. Trong thiên tai, dịch bệnh – đặc biệt là đại dịch COVID-19 – báo chí là tuyến đầu thông tin, truyền đi những thông điệp của lòng nhân ái, tinh thần vượt khó và niềm tin chiến thắng.
Tổng Bí thư khẳng định: “Người làm báo thời đại mới phải mẫu mực đạo đức nghề nghiệp, trung thành lý tưởng cách mạng, vững vàng chính trị, tinh thông nghiệp vụ, làm chủ công nghệ, dũng cảm đấu tranh với tiêu cực, và là biểu tượng của văn hóa ứng xử, góp phần quảng bá hình ảnh Việt Nam ra thế giới”.
Tự tin bước vào kỷ nguyên số
Trong thời đại hội nhập và cạnh tranh toàn cầu, báo chí Việt Nam cần tiếp tục đổi mới, trở thành một nền báo chí chuyên nghiệp – nhân văn – hiện đại. Các cơ quan chủ lực như Báo Nhân dân, Tạp chí Cộng sản, Thông tấn xã Việt Nam, VTV, VOV… cần tiên phong trong chuyển đổi số, hội nhập quốc tế, giữ vai trò “ngọn hải đăng” dẫn dắt toàn ngành.
Tổng Bí thư cũng nhấn mạnh yêu cầu đổi mới tư duy lãnh đạo, chỉ đạo báo chí; phân định rõ chức năng từng cơ quan, xóa bỏ tình trạng chồng chéo, nâng cao hiệu lực quản lý, giữ gìn tính chiến đấu, đạo đức nghề nghiệp và lý tưởng của đội ngũ làm báo.
Phát huy truyền thống 100 năm, báo chí cách mạng phải tiếp tục khẳng định vai trò là lực lượng kiến tạo niềm tin, cổ vũ khát vọng phát triển, truyền cảm hứng sáng tạo trong toàn xã hội, góp phần hiện thực hóa mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia hùng cường, thịnh vượng và trường tồn trong kỷ nguyên vươn mình mạnh mẽ của dân tộc.