- Trùng Khánh- huyện biên giới nằm ở phía Đông Bắc tỉnh Cao Bằng, nơi địa đầu Tổ quốc, vùng đất có bề dày lịch sử gắn liền với quá trình dựng nước và giữ nước của dân tộc. Được thiên nhiên ban tặng nhiều danh lam, thắng cảnh đẹp mang tầm vóc quốc gia, cùng với nguồn tài nguyên văn hóa dồi dào, ẩm thực phong phú, con người mộc mạc, giản dị, thân thiện, hiếu khách, Trùng Khánh là một địa chỉ hấp dẫn trên bản đồ du lịch Việt Nam, thu hút sự quan tâm của du khách muốn đến khám phá, trải nghiệm.
Là một vùng đất được hình thành lâu đời, nơi quần cư của 4 dân tộc anh em, Tày, Nùng, Mông, Kinh, huyện Trùng Khánh còn lưu giữ một kho tàng văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc. Nét độc đáo trong đời sống văn hóa của đồng bào nơi đây được thể hiện rõ nét qua những ngôi nhà sàn, những bộ trang phục màu chàm dung dị, mộc mạc, những làn điệu hát Lượn then, Sli giang, Dá Hai, Hà Lều…, và đặc biệt qua nếp sống, sinh hoạt, cách ứng xử với thiên nhiên, con người. Với 15 di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh đã được xếp hạng, trong đó đặc biệt là 3 danh thắng được công nhận cấp quốc gia là thác Bản Giốc, động Ngườm Ngao, Mắt Thần núi và là địa bàn trọng điểm trong tuyến trải nghiệm “Văn hóa bản địa ở xứ sở thần tiên” trong “Công viên địa chất Non nước Cao Bằng”, Trùng Khánh là địa bàn trọng điểm phát triển du lịch của tỉnh Cao Bằng trong hành trình thực hiện mục tiêu “đưa du lịch Cao Bằng trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, xây dựng Cao Bằng trở thành trung tâm du lịch của các tỉnh khu vực trung du, miền núi phía Bắc”, như Đại hội Đảng bộ tỉnh Cao Bằng lần thứ 19 nhiệm kỳ 2020-2025 đã đề ra.
Nhằm quảng bá, giới thiệu tiềm năng, thế mạnh của huyện, thu hút nhà đầu tư, ngày 26/11 vừa qua, huyện Trùng Khánh tổ chức hội nghị xúc tiến đầu tư phát triển du lịch năm 2024, với chủ đề “Trùng Khánh – Điểm đến khám phá để nâng tầm giá trị”, với sự tham dự của hơn 150 đại biểu, gồm đại diện lãnh đạo một số sở, ngành của tỉnh, các hiệp hội du lịch của một số tỉnh, các đơn vị đầu tư, hiệp hội du lịch, công ty lữ hành.
Ông Nông Văn Bộ, Chủ tịch UBND huyện Trùng Khánh cho biết, để phát huy những tiềm năng và giá trị của địa phương đối với ngành du lịch, những năm qua, cấp ủy, chính quyền huyện Trùng Khánh đã triển khai nhiều chương trình, kế hoạch khai thác tiềm năng, tận dụng cơ hội, quyết tâm đưa ngành du lịch phát triển.
Về quy hoạch các khu, điểm du lịch, huyện Trùng Khánh đã tích cực phối hợp với các sở, Ngành tham mưu cho Uy ban nhân dân tỉnh trình Chính phủ phê duyệt quy hoạch tổng thể và quy hoạch chi tiết khu du lịch Thác Bản giốc từ năm 2017; trong Quy hoạch tỉnh Cao Bằng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2045 đã được Thủ tướng chính phủ phê duyệt. Trùng Khánh là vùng trọng điểm phát triển du lịch của tỉnh; tích cực phối hợp xây dựng mô hình du lịch xuyên biên giới tại khu cảnh quan Thác Bản Giốc (Việt Nam) – Thác Đức thiên (Trung Quốc) đã được Chỉnh phủ 2 nước Việt Nam- Trung Quốc và 2 địa phương Cao Bằng- Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (TQ) vận hành chính thức từ ngày 15/10/2024; phối hợp xây dựng quy hoạch chi tiết đối với danh thắng động Ngườm Ngao, Mắt Thần núi theo quy hoạch của tỉnh, cũng như một số điểm khác có tiềm năng khai thác, phát triển du lịch trên địa bàn.
Công tác truyền thông, quảng bá hình ảnh quê hương, con người Trùng Khánh được triển khai bằng nhiều hình thức khác nhau như xây dựng các bài viết, phóng sự giới thiệu trên các tạp chí du lịch, phim ảnh, mạng xã hội Facebook, Zalo, đặc biệt là qua giới thiệu của chính du khách khi đến với Trùng Khánh, đã góp phần lan tỏa hình ảnh của một vùng đất tươi đẹp với nét đẹp hoang sơ, còn nhiều bí ẩn đang chờ đón du khách đến khám phá, trải nghiệm.
Việc phát triển hạ tầng và sản phẩm du lịch được chú trọng. Mặc dù Trùng Khánh còn nhiều khó khăn, song huyện cũng đã dành nhiều nguồn lực để đầu tư hạ tầng giao thông kết nối các khu, điểm du lịch, quan tâm xây dựng một số sản phẩm du lịch đặc trưng như du lịch cộng đồng khám phá các giá trị văn hóa bản địa, du lịch trảinghiệm, du lịch văn hóa tâm linh, thúc đẩy các dịch vụ ăn uống, dịch vụ lưu trú, từng bước đáp ứng nhu cầu của du khách.
Lượng khách du lịch đến Trùng Khánh tăng đều qua các năm. Năm 2020, do ảnh hưởng của đại dịch Covid, Trùng Khánh chỉ đón được trên 260.000 lượt khách thì đến 2023, lượng khách đã đạt gần 1 triệu và dự báo năm 2024 sẽ đón trên 1 triệu lượt khách, trong đó khách quốc tế đạt trên 200 nghìn lượt; doanh thu từ ngành du lịch ước đạt trên 500 tỷ đồng. Ngành du lịch tạo việc làm cho gần 3.000 lao động, trong đó bao gồm 1000 lao động trực tiếp và khoảng 2.000 lao động gián tiếp tham gia vào lĩnh vực du lịch.
Tuy nhiên, ngành du lịch Trùng Khánh hiện nay còn đứng trước nhiều khó khăn, thách thức. Như ông Nguyễn Anh Quế, Bí thư huyện ủy Trùng Khánh đã nhận định: Mặc dù đạt được một số kết quả khả quan, nhưng du lịch Trùng Khánh vẫn đang ở dạng tiềm năng; nguồn tài nguyên phong phú, dồi dào cho ngành du lịch chưa được khai thác hiệu quả, chưa có những bứt phá mạnh mẽ và chưa bền vững, giá trị kinh tế ngành du lịch mang lại chưa cao, chưa thu hút được thị trường khách du lịch cao cấp; hệ thống hạ tầng du lịch chưa đồng bộ, sản phẩm du lịch còn nghèo nàn, tính liên kết trong phát triển du lịch còn hạn chế… Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, song một nguyên nhân cốt lõi nhất chính là sự liên kết, hợp tác trong phát triển du lịch chưa được xây dựng thông suốt, gắn kết chặt, bền vững. Do đóchưa tạo ra được nguồn lực đủ mạnh để đầu tư, khai thác, phát triển ngành du lịch của địa phương vốn có rất nhiều tiềm năng.
Thực tế cho thấy, muốn khai thác, phát triển du lịch một cách hiệu quả, đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng của địa phương, một trong những điều kiện tiên quyết là phải thu hút được các nhà đầu tư, có sự đồng hành của các nhà đầu tư, các công ty lữ hành, các đơn vị truyền thông.
Việc tổ chức hội nghị xúc tiến đầu tư chính là dịp để kết nôi, trao đổi kinh nghiệm, huy động nguồn lực, tìm giải pháp cho bài toán phát triển du lịch, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay. Đã có nhiều tham luận của các đại biểu, khách mời phân tích, nhận diện thế mạnh, tiềm năng cũng như khó khăn của địa phương trong phát triển du lịch và một số giải pháp như du lịch xanh, hoàn thiện cơ chế chính sách, thúc đẩy đầu tư, liên kết vùng, chuỗi du lịch để khơi thông nguồn du khách, đồng thời phát huy vai trò các hiệp hội du lịch các tỉnh. Bên cạnh đó, vấn đề chuyển đổi số, chuỗi cung ứng dịch vụ, chuỗi du lịch trên toàn quốc, dịch vụ lưu trú, thiết kế du lịch trải nghiệm, kết nối sản phẩm OCOP với sản thương mại điện tử, chuyển đổi số văn hóa, gìn giữ bản sắc văn hóa, khai thác đặc điểm tự nhiên đặc sắc của địa phương cũng được các đại biểu đề cập. Đồng thời, trú trọng đào tạo nhân lực, xây dựng sản phẩm thương hiệu đặc sắc có sẵn có của địa phương; xây dựng khu phố ẩm thực. Các hiệp hội du lịch, công ty lữ hành mong muốn huyện Trùng Khánh chuẩn bị tốt các nội dung, đặc biệt là có quy hoạch cụ thể, chi tiết để họ có cơ hội đầu tư, phát triển du lịch tại địa phương. Trong định hướng phát triển mô hình du lịch xanh, bền vững, thân thiện với môi trường, phát huy hiệu quả nguồn lực văn hóa thì du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, du lịch trải nghiệm về văn hóa, lịch sử và sự kiện sẽ là những sản phẩm du lịch tạo được bước đột phá trong phát triển du lịch.
Sự kết hợp nguồn lực của các nhà đầu tư với những tiềm năng du lịch sẵn có của huyện, cùng với cơ chế, chính sách cởi mở, linh hoạt, môi trường đầu tư thông thoáng, sự hiếu khách của con người nơi đây, hy vọng trong năm 2025 và những năm tiếp theo, ngành du lịch huyện Trùng Khánh nói riêng và tỉnh Cao Bằng nói chung sẽ nắm bắt cơ hội và có bước phát triển mới, góp phần từng bước thực hiện mục tiêu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, xây dựng Cao Bằng trở thành thành trung tâm du lịch của các tỉnh, khu vực trung du, miền núi phía Bắc./.