Thanh Hóa: Khai mạc Lễ hội Đền Bà Triệu, Kỷ niệm 1777 năm ngày mất Anh hùng dân tộc


Lễ hội Đền Bà Triệu năm 2025 là để tưởng nhớ và tri ân Nữ anh hùng kiệt xuất Triệu Thị Trinh cùng các vị tướng lĩnh tài ba, các nghĩa binh trung liệt của cuộc Khởi nghĩa Bà Triệu – những người đã viết nên trang sử vàng – chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc.
Bà Triệu (tên gọi là Triệu Thị Trinh hay cũng gọi là Triệu Ẩu, Triệu Trinh Nương) và cuộc khởi nghĩa của Bà đã “làm chấn động toàn cõi Giao Châu” đã đi vào lịch sử dân tộc Việt Nam, in đậm trong tâm trí, tình cảm mỗi người dân Việt Nam như một huyền thoại.
Theo sử sách, Bà Triệu sinh ngày mồng 2 tháng 10 năm Bính Ngọ – 226, tại vùng đất Quan Yên (nay thuộc xã Định Tiến, huyện Yên Định), lúc còn nhỏ, với chí khí hơn người, được nuôi dưỡng tinh thần yêu nước, binh thư, võ nghệ; lớn lên, Bà trở thành một người phụ nữ dũng cảm, mưu trí, có sức khỏe phi thường.
Thời kỳ đó, nhân dân xứ Giao Châu chịu sự bóc lột hà khắc, sự đàn áp dã man của giặc Đông Ngô; nhân dân ta phải sống cảnh lầm than, khổ cực. Sục sôi ý chí nổi dậy chống lại sự thống trị tàn bạo của chính quyền phong kiến phương Bắc, Bà Triệu cùng anh trai là Triệu Quốc Đạt – một huyện lệnh trong vùng đất Cửu Chân đã giương cao ngọn cờ tụ nghĩa, kêu gọi hào kiệt bốn phương, nhân dân khắp vùng đứng lên đánh đuổi giặc ngoại xâm.

Triệu Thị Trinh với khí phách mãnh liệt:“Tôi muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp luồng sóng dữ, chém cá Kình ở biển Đông, đánh đuổi giặc Ngô, giành lại giang sơn, cởi ách nô lệ, chứ không chịu khom lưng làm tỳ thiếp cho người ta”; đầu năm 248, ở tuổi đôi mươi, Bà và nghĩa quân của mình từ núi rừng Ngàn Nưa đã tràn xuống phá thành Tư Phố. Sau nhiều trận bị thất bại nặng nề, quan, quân triều đình Nhà Ngô vô cùng hoảng sợ, chúng đã phải phải thốt lên rằng: “Múa ngang ngọn dáo chống hổ dễ Đối mặt Vua Bà thật khó ghê!”
Mặc dù, đã giao tranh với địch bằng tinh thần quả cảm, bất khuất, ý chí và nghị lực phi thường… Song, do tương quan lực lượng quá chênh lệch cùng với sự tàn bạo và thủ đoạn thâm độc, đê hèn của kẻ thù, nghĩa quân của Bà Triệu gặp phải muôn vàn khó khăn; và trong một trận giao tranh ác liệt vào ngày 22 tháng 2 năm Mậu Thìn – 248, Bà Triệu đã anh dũng hy sinh trong sự tiếc thương vô hạn và kính phục của bách tính muôn phương.
Cuộc khởi nghĩa Bà Triệu là một trong những trang sử vàng – chói lọi trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam. Bà Triệu là nữ anh hùng dân tộc kế tục xuất sắc sự nghiệp vĩ đại của Hai Bà Trưng; làm vẻ vang truyền thống yêu nước; khơi dậy và nuôi dưỡng ý chí bất khuất, kiên cường của các thế hệ phụ nữ Việt Nam sau này: “giặc đến nhà đàn bà cũng đánh”. Dân tộc ta đời đời ghi nhớ công ơn và mãi mãi tự hào về vị liệt nữ anh hùng Triệu Thị Trinh.

Với tấm lòng thành kính, khâm phục dành cho người phụ nữ có tài trí, võ nghệ hơn người, có ý chí quật cường, dám vượt lên quan niệm của xã hội lúc bấy giờ để xả thân vì một nền độc lập, tự do của dân tộc; vào giữa thế kỷ thứ VI, ngay khi lập nước Vạn Xuân, Lý Nam Đế đã phong thần cho Bà; đồng thời cho xây dựng lăng mộ và lập đền thờ Bà cùng các tướng lĩnh của cuộc khởi nghĩa dưới chân núi Tùng, làng Phú Điền, xã Triệu Lộc, huyện Hậu Lộc để lưu danh muôn đời:
Đã 1.777 năm trôi qua, truyền thống hào hùng của cuộc khởi nghĩa Bà Triệu và sự hy sinh anh dũng của Anh hùng dân tộc Triệu Thị Trinh luôn được nhân dân cả nước, đặc biệt phụ nữ Việt Nam, phụ nữ Thanh Hoá khắc ghi và nguyện mãi noi theo.
Với đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, từ nhiều năm nay, vào ngày mất của Bà, tỉnh Thanh Hoá long trọng tổ chức thường niên Lễ hội Đền Bà Triệu nhằm tri ân, tưởng nhớ người Anh hùng dân tộc Triệu Thị Trinh; giáo dục truyền thống cách mạng, lòng yêu nước, yêu dân tộc cho các thế hệ cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân; đồng thời, cũng là dịp để quảng bá, giới thiệu nhằm phát huy giá trị Khu di tích quốc gia đặc biệt Đền Bà Triệu; để nơi đây luôn là một điểm đến du lịch hấp dẫn của tỉnh Thanh Hóa; góp phần xây dựng Thanh Hóa sớm trở thành tỉnh phát triển giàu đẹp, văn minh và hiện đại; cùng cả nước vững bước tiến vào Kỷ nguyên mới – Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Lễ hội Đền Bà Triệu là để tôn vinh Anh hùng dân tộc Triệu Thị Trinh và những người có công trong lịch sử dựng nước và giữ nước; thể hiện sự tri ân sâu sắc của thế hệ hôm nay đối với di sản văn hóa của cha ông để lại; khơi dậy nét đẹp truyền thống văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc xứ Thanh; khẳng định lòng tự hào, tự tôn dân tộc, góp phần giáo dục và phát huy truyền thống lịch sử, văn hóa, truyền thống yêu nước và đấu tranh giải phóng dân tộc của Nhân dân ta trong thời kỳ mới.

Nhằm quảng bá và tôn vinh những giá trị văn hóa đặc sắc của di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội truyền thống – Lễ hội Đền Bà Triệu; qua đó nâng cao ý thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và nhân dân trong việc Bảo tồn và phát huy giá trị Lễ hội Đền Bà Triệu, góp phần gìn giữ di sản văn hóa dân tộc.
Thực hiện có hiệu quả chỉ đạo của UBND tỉnh về việc tập trung đẩy mạnh các hoạt động phục hồi phát triển du lịch, thu hút du khách và các nhà đầu tư về với Thanh Hóa; thông qua tổ chức các hoạt động nhằm giới thiệu, quảng bá những giá trị văn hóa, kiến trúc tiêu biểu, độc đáo của di tích quốc gia đặc biệt – khu di tích Bà Triệu gắn với tiềm năng văn hóa du lịch của xứ Thanh với bạn bè trong nước và Quốc tế, thu hút du khách về với di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt Bà Triệu, về với xứ Thanh “ Vùng đất địa linh nhân kiệt” góp phần đầu tư, xây dựng, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương.
Tuyên truyền về truyền thống lịch sử, văn hóa, vùng đất và con người Thanh Hóa đến bạn bè trong nước và quốc tế theo tinh thần Nghị quyết số 58-NQ/TW ngày 05/8/2020 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hoá đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.