Trong lòng mỗi người Việt Nam, có một điều khao khát mãnh liệt – được đặt chân tới quần đảo Trường Sa. Đó không chỉ là quần đảo của Việt Nam trên biển Đông, mà còn là biểu tượng của sự vinh quang, tự hào và quyết tâm dân tộc. Mỗi chi tiết, mỗi cảm xúc khi đặt chân tới Trường Sa, đều là một phần của câu chuyện vĩ đại về sức mạnh và lòng yêu nước.
Trước khi bước chân lên tàu, tôi đã tìm đọc những câu chuyện về Trường Sa, tìm hiểu những trang lịch sử cùng những câu chuyện đời thường của những người lính gác đảo. Tôi không muốn chỉ đơn thuần là viết về Trường Sa, mà tôi muốn cảm nhận từng hơi thở, từng nhịp đập của cuộc sống trên những đảo xa xôi kia.
Tôi không vội viết tin, bài. Thay vào đó, tôi dành thời gian để hoà mình vào không gian, tìm hiểu, cảm nhận hương vị cuộc sống trên đảo. Tôi ngửi thấy hương vị của biển cả, cảm nhận được sự kỳ diệu của những giọt nước mặn, của những hạt cát vàng rực rỡ dưới ánh nắng.
Tâm trạng trở nên sâu đậm hơn khi tôi chứng kiến những cảnh buồn của đảo Gạc Ma, nơi mà chủ quyền của Việt Nam đã bị xâm chiếm một cách trái phép. Mỗi giọt nước mắt rơi xuống là một lời tưởng niệm sâu sắc cho 64 chiến sỹ dũng cảm đã hy sinh để bảo vệ đất nước.
Ở Trường Sa, tôi hiểu rõ hơn về tình quân dân, về tình đồng đội và tình thương của đất liền dành cho biển đảo. Dù chỉ gặp nhau trong thời gian ngắn, nhưng những cái bắt tay, những cái ôm đã truyền đi một thông điệp rõ ràng: chúng ta là một, đoàn kết và gắn bó với nhau. Đất liền hướng về biển, và biển luôn hồn nhiên vì có đất liền. Những cảm xúc đó không thể nào diễn tả hết bằng lời, chỉ có thể cảm nhận và trải nghiệm để hiểu được. Đó, mới thực sự là tình yêu thiêng liêng dành cho Tổ quốc.
Viết về Trường Sa không phải là điều dễ dàng, vì có quá nhiều chủ đề và góc nhìn khác nhau để khám phá. Từ vẻ đẹp của thiên nhiên tươi đẹp đến nhịp sống của những người dân đang sống và làm việc trên đảo, từ những cảm xúc của chiến sỹ gác biển đến những góc khuất của lịch sử và chủ quyền biển đảo Việt Nam. Tôi không ngừng cố gắng để ghi lại tất cả những điều này.
Dù thời gian ở mỗi đảo ngắn, nhưng tôi không để bản thân bị hạn chế bởi thời gian. Thay vào đó, tôi sử dụng mỗi phút giây để tiếp cận và tìm hiểu sâu hơn về cuộc sống của cán bộ, chiến sỹ và người dân trên các đảo như là những người bạn thân thiết. Tôi muốn cảm nhận từng hơi thở, từng cảm xúc của mình khi đến Trường Sa.
Mỗi cuộc gặp gỡ, mỗi câu chuyện được kể, tôi ghi lại trong nhật ký của mình. Đó không chỉ là việc ghi nhận, mà còn là cách tôi tôn trọng và ghi nhớ những cảm xúc và trải nghiệm của mình trên biển đảo. Chỉ khi trải qua và hiểu được từng khía cạnh của cuộc sống trên Trường Sa, tôi mới thực sự cảm nhận được sự thiêng liêng, sự hi sinh lớn lao thế nào của thế hệ cha ông.
Lễ chào cờ trên đảo Trường Sa!… Có lẽ không có ai có thể diễn tả được cảm xúc đặc biệt của mỗi người khi tham gia vào buổi lễ này. Khi những giai điệu của Tiến quân ca vang lên, mọi ánh mắt đều hướng về lá cờ quốc gia, tung bay trên bầu trời Trường Sa. Đó không chỉ là một buổi lễ chào cờ thông thường, mà là một trải nghiệm vô cùng thiêng liêng, khi mà tinh thần quốc gia và lòng tự hào dân tộc được thắp sáng trong từng người hiện diện.
Buổi lễ chào cờ tại cột mốc chủ quyền, nơi gắn bó với ý nghĩa thiêng liêng về sự toàn vẹn lãnh thổ, là một trong những khoảnh khắc đáng nhớ nhất trong cuộc đời của bất kỳ ai từng có cơ hội đặt chân tới Trường Sa. Nó không chỉ là việc kính cẩn và tôn trọng, mà còn là lúc để mỗi người thể hiện lòng tự hào, lòng biết ơn đối với tổ tiên và tình yêu sâu đậm với Tổ quốc.
Mỗi khi có đoàn công tác tới đảo, không chỉ có lễ chào cờ mà còn có những hoạt động khác như duyệt binh, viếng Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ, nhà tưởng niệm Bác Hồ trên đảo. Mỗi một hoạt động trên từng hòn đảo đều lắng đọng những cảm xúc khác biệt với tất cả mọi người.
Trường Sa không chỉ là một biểu tượng về sự mạnh mẽ, quyết tâm mà còn là nơi ghi dấu những nét văn hóa, lịch sử đậm chất dân tộc. Mỗi ngôi chùa, mỗi trường học, mỗi bệnh xá trên đảo đều là biểu tượng của sự “thay da đổi thịt”, của sự kiên cường và sức sống mãnh liệt của những người dân trên biển.
Nhiều năm qua, Trường Sa đã có sự phát triển không ngừng. Dưới sự quan tâm và chia sẻ từ Đảng, Nhà nước và nhân dân toàn quốc, các đảo thuộc quần đảo Trường Sa đã trở nên ngày càng chính quy hơn. Các công trình dân sự như trường học, bệnh xá, trụ sở UBND… đã được xây dựng và hoàn thiện, mang lại điều kiện sống tốt hơn cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân trên đảo.
Nguồn điện sạch từ năng lượng gió và pin mặt trời, hệ thống dự trữ nước ngọt đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và tăng gia sản xuất… Mỗi tiến bộ là một bước tiến lớn, là một sự khẳng định về sức sống và ý chí của Trường Sa. Mỗi thành viên trong đoàn công tác, khi tiếp xúc và thấu hiểu tinh thần của quân dân trên đảo, càng cảm nhận rõ trách nhiệm và lòng tự hào của mình đối với biển đảo quê hương.
Trường Sa, hai tiếng thiêng liêng! Mỗi người dân Việt Nam, ai cũng mong muốn được một lần đặt chân đến. Ở nơi đầu sóng ngọn gió, khó khăn, khắc nghiệt nhưng sức sống của Trường Sa luôn vươn lên mãnh liệt để ai đến rồi luôn cảm thấy tự hào hơn.
Khi trở về đất liền, tôi không chỉ mang theo những bài học và kinh nghiệm mới, mà còn mang trong lòng tình yêu mãnh liệt với biển đảo quê hương. Trường Sa không chỉ là một địa danh, một mảnh đất trên biển mà còn là biểu tượng của sự kiên cường, quyết tâm và lòng yêu nước. Những nét văn hóa, lịch sử và sức sống mãnh liệt của Trường Sa sẽ luôn là nguồn động viên và tự hào của người Việt Nam, là niềm tự hào về một quốc gia mạnh mẽ và vững bước trên con đường phát triển và hội nhập quốc tế.
Khi tỉnh Phú Khánh tách thành tỉnh Khánh Hoà và Phú Yên, quần đảo Trường Sa trực thuộc tỉnh Khánh Hoà. Ngày 11/4/2007, thị trấn Trường Sa và hai xã đảo Song Tử Tây, Sinh Tồn (thuộc huyện đảo Trường Sa) được thành lập.
Quần đảo Trường Sa nằm cách quần đảo hoàng Sa 200 hải lý về phía Nam, cách Vũng Tàu khoảng 340 hải lý, cách Cam Ranh (Khánh Hòa) khoảng 250 hải lý, cách điểm gần nhất của đảo Hải Nam (Trung Quốc) khoảng gần 600 hải lý.
Quần đảo Hoàng Sa gồm nhiều đảo nổi và mỏm ngầm nằm không sâu dưới mặt biển, có khi ở dạng nửa chìm, nửa nổi tùy theo thủy triều lên hoặc xuống.
Với khoảng trên 100 đảo, đá, bãi cạn nằm rải rác trong khu vực khoảng từ 6 độ 5 phút đến 13 độ vĩ độ Bắc và từ 111 độ 3 phút đến 117,02 phút độ Đông, trải rộng trong một vùng biển khoảng 180.000 km2.
Tổng diện tích của tất cả đảo, đá, cồn, bãi của quần đảo Trường Sa chỉ khoảng 3 km2, nhỏ hơn tổng diện tích của quần đảo Hoàng Sa (10 km2), nhưng lại trải ra trên một vùng biển rộng gấp nhiều lần quần đảo Hoàng Sa.