- Chiều nay 19/10, tại Samarkand, Uzbekistan, Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO) đã vinh danh Tân Hóa (huyện Minh Hóa, Quảng Bình) là Làng du lịch tốt nhất thế giới. Ngay sau lễ vinh danh, tỉnh Quảng Bình tổ chức họp báo công bố sự kiện đặc biệt này.Theo thông tin từ Cục Du lịch, sau khi đánh giá 260 hồ sơ đăng ký từ 60 quốc gia, UNWTO đã ghi nhận tài nguyên văn hóa, thiên nhiên phong phú và nổi bật của làng Tân Hóa, cùng những cam kết và hành động của làng tuân thủ ba trụ cột chính về phát triển du lịch bền vững. Theo đề nghị của Ban giám khảo giải thưởng, UNWTO chính thức công nhận làng Tân Hóa trở thành một trong những Làng du lịch tốt nhất của UNWTO.
Tân Hóa là làng duy nhất của Việt Nam được UNWTO bầu chọn trong danh sách 260 làng đến từ 60 quốc gia tham gia dự giải năm 2023.
Giải thưởng Làng du lịch tốt nhất (Best Tourism Villages – BTV) là một sáng kiến toàn cầu của UNWTO nhằm mục đích nêu bật những ngôi làng nơi du lịch bảo tồn và phát huy các giá trị, sản phẩm và lối sống dựa vào cộng đồng và nông thôn; đồng thời thúc đẩy sự đổi mới và tính bền vững. Sáng kiến này cũng công nhận sự đóng góp của các ngôi làng cho các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) thông qua du lịch.
Trong buổi họp báo được tổ chức tại TP.Đồng Hới, ông Hồ An Phong, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình, nhấn mạnh: đây là một vinh dự lớn không chỉ cho Tân Hóa, mà cả Quảng Bình và cũng như hoạt động du lịch của Việt Nam. Danh hiệu chỉ là bước đầu, đằng sau đó phải thực hiện thế nào để giữ danh hiệu và phát huy hiệu quả danh hiệu. Tân Hóa là một làng thiên nhiên. Mô hình du lịch thích ứng thời tiết sẽ rất phù hợp với Tân Hóa.
Đi lên từ “rốn lũ”
Tân Hóa vốn được xem là “rốn lũ”. Vậy vì sao từ nơi được xem là “thung lũng đựng nước”, “rốn lũ” lại phát triển thành “Làng du lịch thích ứng thời tiết”, điểm đến du lịch nổi bật của Việt Nam và được bầu chọn là Làng du lịch tốt nhất thế giới?
Tân Hóa, một ngôi làng trù phú với cảnh quan thiên nhiên tuyệt vời, hệ thống hang động Tú Làn kỳ vĩ và những thung lũng xanh mướt với dòng sông uốn lượn quanh làng. Tuy nhiên, cuộc sống của những người dân ở đây đối mặt với những thách thức lớn, chống chọi với thiên tai và ngập lụt thường xuyên.
Người dân đối mặt với nhiều khó khăn, đã từng có những đề xuất như di dời làng đến nơi cao ráo hơn hay nổ mìn phá Hang Chuột để tạo lưu thông dòng chảy… Tuy nhiên không có giải pháp nào thực hiện được. Vì thế, người dân đã phải tìm các giải pháp để sống chung với với lũ, một hành trình đầy thách thức nhưng cũng là bước đi mạnh mẽ của người dân làng Tân Hóa.
Trong những giai đoạn khó khăn đó, chính quyền và người dân Tân Hóa đã tạo ra mô hình nhà phao chống lũ. Ban đầu là những ngôi nhà sàn khung gỗ chừng 16m2, bên dưới sàn là hệ thống thùng phuy nâng cả ngôi nhà lên khi lũ về. Sau này người dân cải tiến ngôi nhà bằng khung thép với chiều rộng gần 30m2 đủ để chứa vật dụng và thực phẩm cho cả gia đình sinh sống trong thời gian lũ lụt. Người dân đã từng bước thích ứng với các điều kiện thời tiết nơi đây.
Do đời sống khó khăn nên không phải gia đình nào cũng có tiền để làm nhà nổi chống lũ. Chính vì vậy, từ năm 2015 đến năm 2020, Công ty Oxalis đã tổ chức chương trình Tú Làn Race tại Tân Hóa nhằm mục đích gây quỹ và vận động các tổ chức và cá nhân hỗ trợ xây dựng nhà nổi cho người dân. Qua những nỗ lực đoàn kết, tính đến tháng 7/2020, hơn 620 căn nhà nổi được xây dựng cho 620 hộ dân Tân Hóa từ nhiều tổ chức và cá nhân trong cả nước hỗ trợ. Từ đó người dân Tân Hóa hoàn toàn yên tâm sống thích ứng với mọi diều kiện thời tiết.
Trong năm 2022 và 2023, Oxalis lên kế hoạch cho khách lưu trú tại Tân Hóa sau khi kết thúc các hành trình khám phá hang động Tú Làn, để khách du lịch có thêm thời gian trải nghiệm cảnh đẹp thiên nhiên Tân Hóa. Công ty đã xây dựng khu lưu trú thích ứng thời tiết Tú Làn Lodge, đồng thời hỗ trợ 10 hộ dân cải tạo 10 căn nhà nổi chống lũ trở hành homestay thích ứng thời tiết phục vụ khách du lịch.
Không những thế, dịch vụ trải nghiệm ăn tối tại nhà dân cũng đã được triển khai tại chính những gia đình của người dân Tân Hóa và hoạt động này đã được du khách trong nước và quốc tế đánh giá rất cao vì ngoài bữa ăn ngon ra khách còn nghe được những câu chuyện về đời sống, văn hóa của người nguồn và hiểu được cách người dân sống thích ứng với thời tiết.
Mô hình này không chỉ thích ứng với thời tiết mà còn là một cách kinh doanh du lịch hiệu quả, mang lại ổn định cuộc sống cho người dân. Tính từ sự phát triển của ngành du lịch, người dân ở Tân Hóa đã học hỏi, tham gia tích cực vào ngành du lịch và nhận thức sâu sắc về bảo vệ môi trường, thiên nhiên. Điều này đã đóng góp tích cực cho sự bền vững của khu vực.
Với những thành công này, UNWTO đã chọn Tân Hóa là một trong những Làng du lịch tốt nhất thế giới trong năm 2023.