- Hàng loạt hạng mục công trình có trị giá xây dựng cả trăm tỷ đồng bị bỏ dang dở trong thời gian dài không chỉ gây lãng phí mà còn tạo bức xúc cho người dân về môi trường, cảnh quan... Đó là thực trạng đang diễn ra tại một dự án sử dụng phần lớn vốn vay nước ngoài trên địa bàn xã Bảo Ninh (TP.Đồng Hới). Đáng lo ngại nữa, dự án đứng trước nguy cơ không hoàn thành theo kế hoạch được giao.Qua thông tin bạn đọc phản ánh, phóng viên vào cuộc tìm hiểu và được biết: Hàng loạt hạng mục công trình xây dựng thuộc 3 gói thầu (DH/W4, DH/W5 và DH/W8) của dự án Phát triển môi trường, hạ tầng đô thị để ứng phó với biến đổi khí hậu TP.Đồng Hới do Ban Quản lý dự án Môi trường và Biến đổi khí hậu (QLDA MT-BĐKH) TP.Đồng Hới quản lý đang bị bỏ dang dở.
Dự án có nguồn vốn vay từ Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) và vốn đối ứng của tỉnh với mục tiêu là đầu tư xây dựng các tuyến đường giao thông tạo cơ sở hạ tầng thích ứng biến đổi khí hậu cho bán đảo xã Bảo Ninh nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội bền vững TP.Đồng Hới, tạo nên sự cạnh tranh, thu hút đầu tư và du lịch cho tỉnh.
Thế nhưng, tình hình có vẻ đang diễn biến theo chiều hướng ngược lại. Phóng viên đã đi thực tế tại các gói thầu của dự án và ghi nhận, hàng loạt hạng mục công trình xây dựng, như: Các tuyến đường giao thông, hệ thống cống, ống thoát nước… được xây dựng từng đoạn ngắn trong tình trạng dang dở, phủ dấu “rêu phong” do “bỏ hoang” thời gian dài. Minh chứng rõ nét, nhiều cây dương liễu được mọc lên từ những hạng mục công trình cao quá đầu người, thậm chí có cây cao trên 2m; một số cấu kiện bê tông cốt thép để xây dựng hệ thống thoát nước nằm chỏng chơ cạnh công trình sắt thép đã hoen rỉ nặng vì nắng mưa, hơi nước biển mặn; các hạng mục xây dựng dang dở không có máy móc, phương tiện thi công, lán trại cũng như công nhân, kỹ sư trên công trình…
Khi thấy phóng viên ghi hình, nhiều người dân đã đến chia sẻ rằng, họ rất xót xa trước thực trạng này và mong muốn các cấp, ngành sớm có giải pháp để hoàn thiện hệ thống các tuyến giao thông, sớm đưa vào sử dụng, vừa giúp đi lại thuận tiện, vừa có cảnh quan, môi trường sạch đẹp.
Theo Ban QLDA MT-BĐKH TP.Đồng Hới, thực trạng trên là do vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) do UBND TP.Đồng Hới thực hiện. Từ vướng công tác GPMB nên kết quả thực hiện các gói thầu này đạt rất thấp. Cụ thể: Gói thầu DH/W4 (tuyến đường dọc 36M: KM1.387-2.919) do nhà thầu Liên danh Công ty TNHH Xây dựng Tiến Đạt, Công ty CP Xây dựng giao thông Long Thành, Công ty CP Tư vấn 668 thi công, có tổng trị giá hợp đồng hơn 133,8 tỷ đồng. Gói thầu khởi công vào ngày 17/6/2020 và theo kế hoạch phải hoàn thành ngày 31/12/2024, nhưng hiện khối lượng thi công mới đạt 35%.
Tương tự, tại gói thầu DH/W8 (tuyến đường dọc 36M: KM0-1.387), tổng trị giá hợp đồng hơn 79,3 tỷ đồng do nhà thầu thi công Công ty CP 471 thực hiện được khởi công ngày 17/6/2020 và thời gian phải hoàn thành vào 31/12/2024, tuy nhiên nhà thầu cũng mới thực hiện được 48,46% khối lượng công việc.
Ngày 13/3/2024, Ban QLDA MT-BĐKH TP.Đồng Hới có văn bản số 153/BQLDA báo cáo tình hình thực hiện và các khó khăn, vướng mắc thuộc dự án vay vốn ADB trên gửi UBND tỉnh. Và ngày 20/3/2024, Văn phòng UBND tỉnh có văn bản số 1199/VPUBND-KT truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phan Phong Phú với nội dung: Giao Sở Kế hoạch-Đầu tư chủ trì, phối hợp với các sở, ngành có liên quan khẩn trương nghiên cứu nội dung đề nghị của Ban QLDA MT-BĐKH TP.Đồng Hới để tham mưu, đề xuất, báo cáo UBND tỉnh theo đúng quy định của pháp luật; UBND TP.Đồng Hới khẩn trương giải quyết các vướng mắc trong công tác GPMB của dự án để bảo đảm dự án thực hiện đúng tiến độ.
Riêng gói thầu DH/W5 (xây dựng 3 tuyến đường ngang) có tổng trị giá hợp đồng 57,5 tỷ đồng, do Công ty CP Xây dựng và Phát triển công trình hạ tầng khởi công ngày 11/11/2020 ít vướng công tác GPMB nên khối lượng thi công đạt 86,24%. Đến nay, gói thầu cơ bản hoàn thành các hạng mục quan trọng tại tuyến đường ngang số 1,2 và 3.
Điểm chung của 3 gói thầu đều vướng mắc GPMB để bàn giao cho các nhà thầu thi công; trong đó, các vướng mắc chưa được giải quyết triệt để và đặc biệt là thiếu vốn đối ứng để chi trả cho việc đền bù, GPMB dẫn đến nguy cơ không GPMB được và không hoàn thành các hạng mục của dự án theo kế hoạch.
Theo Ban QLDA MT-BĐKH TP.Đồng Hới, dự án sẽ kết thúc ngày 31/12/2024, tuy nhiên, hiện tại việc cho phép gia hạn tiếp để thực hiện hoàn thành chưa được các cấp, ngành chức năng từ tỉnh đến Trung ương phê duyệt và còn chưa nói đến việc ADB có đồng ý cho gia hạn hay không. Nếu không được gia hạn tiếp và công tác GPMB vẫn “giậm chân tại chỗ” thì nguy cơ dự án không hoàn thành là điều hiện hữu.
Đối với 2 gói thầu DH/W4 và ĐH/W8, khối lượng công việc còn lại nếu trong điều kiện thời tiết thuận lợi và không vướng GPMB thì phải thi công trong khoảng 10 tháng mới hoàn thành; trong khi đó, thời gian còn lại là hơn 8 tháng và từ tháng 9-11 tại tỉnh Quảng Bình thường bị mưa bão nên sẽ khó thi công…